پنجشنبه، شهریور ۱۴، ۱۳۸۱
قانون طلايي رو شنيدين ؟ يه قانون اخلاقيه. ميگه با ديگران همون کاري رو بکن که دوست داري با تو بکنن، و کاري نکن که دوست نداري با تو نکنن.
فکر ميکنم متعلق به کنفسيوس باشه. ولي زياد هم فرقي نميکنه، دو سه هزارتا آدم معروف تا حالا بازگو کردنش.
من باهاش مخالفم. مشخصه، ميدونين چرا ؟
چون هرکدوم از ما يه چيزي رو ميپسنديم. يه نمونه ي سادش اينکه من دشمني ديرينه اي با تعارف دارم. بعضي وقتا که جاهايي ميرم، بهم تعارف ميکنن که چيزي بخورم، و من هم تشکر ميکنم و ميگم که ميل ندارم (من که تعاريف ندارم، خوب ميل ندارم) و بعد اونها شروع ميکنن ساعتها به من تعارف ميکنن که بخورم ! آخه يعني چي ؟
طرف قصد بدي نداره، بيچاره ميخواد منو تحويل بگيره، داره اونطوري با من رفتار ميکنه که دوست داره با خودش رفتار کنن. ولي داره اعصاب منو خورد ميکنه.
در عوض، همون آدم مياد خونه ي ما، و من ازش ميپرسم چيزي ميخوره که بيارم يا نه، و اون هم به تعارف ميگه نه، من هم مثلا ميگم باشه، اگه بعدا خواستي برو از تو يخچال بردار بخور. من طوري رفتار نکردم که خودم خوشم نمياد، يعني با يارو تعارف نکردم، ولي ميدونين چقدر بهش برميخوره ؟ به نظرش مياد که من اصلا آدم حسابش نکردم.
قانون طلايي اشتباهه، چون فکر ميکنه همه مثل هم هستن. نيازها و قابليتها و سليقه ها مثل همه. در حالي که اينطور نيست.
قانون کاملتري که کانت ارائه ميده، اينه که "همواره آنگونه عمل کن که بتواني بخواهي کار تو به صورت قانون همگاني در آيد"، يعني اگه همه مثل تو رفتار کردن مشکلي پيش نياد.
يه موقعي فکر ميکردم قانون خوبيه، ولي چند روز پيش به اين نتيجه رسيدم که مشکل داره.
اول اينکه هيچوقت همه مثل هم عمل نميکنن، و دوم اينکه بعضي چيزها هستن که اگه به مقدار کم وجود داشته باشن خوبه، و اگه در مقدار زياد باشه بده. پس بعضي چيزها ميتونه باشه که اگه عده اي انجام بدن خوب باشه، در حالي که در قانون کانت صدق نميکنه.
مثلا آدماي زيادي خون گرم رو ديدين ؟ اونايي که با هر غريبه اي گرم ميگيرن ؟
به نظر من اينکه بعضيها اينطوري باشن خيلي خوبه، باعث سرزندگي اجتماع ميشه، ولي تصور کنين همه بخوان اينطوري باشن ! چه دنياي بي مزه و غير قابل تحملي ميشه ! يا مثلا منتقد بودن بسيار عاليه، ولي اگه همه بخوان منتقل باشن ...
به نظر من اين قانون هم درست نيست، چون تفاوت بين کل و جز رو نديده گرفته.